FAQ

Bohr Effect

Zuurstoftransport in het bloed

 Bron vermelding: 10voorbiologie

De dissociatiecurve van oxyhemoglobine heeft een merkwaardige vorm, die op twee manieren zorgt voor een maximale effectiviteit:

  • In het gebied waar de partiële zuurstofdruk relatief hoog is (in de longen), is hemoglobine verzadigd; ook als de partiële zuurstofdruk wat daalt, blijft die verzadiging bestaan.
  • Bij een lage pO2 (20 – 40 mmHg ofwel 2,7 – 5,2 kPa) zoals die in de weefsels heerst, loopt de curve zeer stijl; dat heeft tot gevolg dat een kleine daling van de zuurstofdruk hier zorgt voor een snelle afgifte van zuurstof. Bij weefsels in rust is de pO2 ongeveer 40 mmHg, weefsel in actie verbruiken meer O2, dan wordt de pO2 lager: 20 mmHg.

Bovendien wordt de vorm van de curve bepaald door de CO2-concentratie: bij een hogere CO2-concentratie (dus bij een lagere pH) wordt meer zuurstof afgestaan. Dit zogeheten Bohr-effect is ontdekt door Niels Bohr. Bekijk ook de animatie op Bioplek (klik hier voor de ipad).

Het hemoglobine van een ongeboren kind heeft een curve die iets naar links verschoven is ten opzichte van die van een volwassene, waardoor de overdracht van zuurstof van moeder naar foetus in de placenta wordt bevorderd.

Face-Former

Je ziet vaak bij mensen met slaapapneu dat zij door de mond ademen. Om dit af te leren kan je gebruik maken van de Face-Former. Lees meer

Men spreekt van hypoxaemie c.q. slecht gesatureerd of gedesatureerd als de arteriële zuurstofsaturatie minder is dan < 95%. Dit kan in de weefsels hypoxie veroorzaken. (hypoxie = zuurstoftekort)
Desaturatie wil zeggen dat de patiënt onvoldoende zuurstof inademt of dat de zuurstofuitwisseling tussen de longen en het bloed niet naar behoren functioneert. Hyperventilatie) Dit uit zich in een cyanotische patiënt – een patiënt met een tekort aan zuurstof. Blauwe kleur lippen en handen zijn verschijnselen hiervan.
Met de pulse oximeter kan zeer eenvoudig het zuurstofgehalte in het bloed worden berekend c.q. worden vastgesteld – de zuurstofsaturatie ook SpO2 genoemd. Dit gebeurt continue, niet invasief dus niet in de bloedvaten maar gewoon op de huid, nagelbed en op een zeer betrouwbare wijze.
Zuurstofsaturatie is het percentage hemoglobine (Hb) dat volledig is verzadigd met zuurstof. Gezonde mensen hebben een zuurstofverzadiging tussen de 95% en 100%. Indien men onder deze waarde zit is er sprake van een afwijking, veroorzaakt door b.v. een ziekte.
Hoe meten we dit nu met een saturatiemeter ?
De zuurstofsaturatie wordt gemeten door een sensor deze sensor zit in de vinger-probe. Elke sensor bestaat uit 2 onderdelen: een lichtbron die infrarood licht uitstraalt en aan de andere zijde een fotosensor. Het verschil in lichthoeveelheid, gemeten door de fotosensor, wordt veroorzaakt door de lichtabsorptie van Hb dat is gebonden met zuurstof en Hb dat geen zuurstof aan zich heeft gebonden. De pulseoximeter berekent door dit licht verschil de zuurstofsaturatie. De hoeveelheid zuurstof gebonden hemoglobine dus. Deze hoeveelheid wordt uitgedrukt in SpO2.
Men spreekt van desaturatie als de arteriële zuurstofsaturatie minder is dan 90%.

Desaturatie wil zeggen dat de patiënt onvoldoende zuurstof inademt of dat de zuurstofuitwisseling tussen de longen en het bloed niet naar behoren functioneert.

In het bloed zitten rode bloedcellen die instaan voor het transport van zuurstof naar de weefsels. Binnen in deze rode bloedcellen zit hemoglobine (Hb) dat aan het zuurstof bindt in de longen en in de weefsels het zuurstof loslaat.

De arteriële zuurstofsaturatie, kortweg saturatie, is een graadmeter voor de hoeveelheid zuurstof die aan het hemoglobine in de rode bloedcellen in de arteriën of slagaders gebonden is. De saturatie wordt uitgedrukt als een percentage en is bij gezonde personen meer dan 95%.

De arteriële zuurstofsaturatie wordt ook uitgedrukt als SpO2.

Als rugligging snurken bevordert of aanzienlijk verergert, mag men hopen op een sterke verbetering en misschien zelfs het verdwijnen van snurken door niet langer op de rug te slapen.
Verscheidene factoren bevorderen snurken, maar de meest voorkomende oorzaken zijn overgewicht, het innemen van slaapmiddelen, alcoholverbruik ’s avonds en rugligging.
Neem contact op met uw huisarts. Indien hij vermoedt dat u een slaapapneu heeft, zal hij u doorverwijzen naar een gespecialiseerd centrum met een slaaplaboratorium.
Tijdens langere of zeer frequent voorkomende ademstilstanden of ademverminderingen wordt het bloed tijdens de slaap niet voldoende van zuurstof voorzien. Hierdoor komt het lichaam niet voldoende tot rust, waardoor je overdag geregeld in slaap kan vallen, je extreem vermoeid bent en last hebt van concentratiestoornissen. Het risico op een ongeval neemt toe.

Na enkele jaren kunnen er ernstige gezondheidsproblemen optreden zoals verhoogde bloeddruk, hartinfarct of hartfalen en herseninfarct, ontregeling van suiker en vervroegd overlijden.

Een apneu is een ademstilstand, langer dan 10 seconden.

Een ademstilstand kan veroorzaakt worden doordat tijdens de slaap de spieren ontspannen, waardoor de tong en weke delen in de keel de luchtweg blokkeren. Zij vormen als het ware een obstructie. Men spreekt in dit geval dan ook van Obstructief Slaap Apneu Syndroom (OSAS). Deze vorm komt het meeste voor. Een ademstilstand kan ook ontstaan doordat de hersenen te weinig prikkels geven om te ademen. Deze vorm wordt Centraal Slaap Apneu Syndroom (CSAS) genoemd. Of een verstoorde ademhaling overdag met alle gevolgen in de slaap.
Enkel een arts kan vaststellen of u werkelijk slaapapneu heeft. Over het algemeen wordt het gekenmerkt door de volgende symptomen (uitzonderingen daargelaten):

  • Snurken
  • Onrustig slapen
  • ’s Nachts vaak naar het toilet
  • Slaperigheid overdag, zich altijd moe voelen
  • Concentratieproblemen
  • Slecht geheugen
  • Prikkelbaarheid
Door op je zij te slapen heb je minder kans op apneu. Monteer tennisbal op je rug. Of andere hulpmiddelen: Snore breaker, Nigh balance, Snore trainert